اُسَير (اُسَيد) بن عُرْوه

پدیدآورسیدعلیرضا واسعی

نشریهدائرة المعارف قرآن

شماره نشریهجلد 3

تاریخ انتشار1388/01/31

منبع مقاله

share 3117 بازدید

اُسَير[69] (اُسَيد)[70] بن عُرْوه: اُسَير‌بن عروة‌بن سواد‌بن هيثم انصارى ظفرى، از طايفه بنى‌اُبَيرق[71]

درباره اُسَير‌بن‌عروه اطلاع چندانى در دست نيست. گفته‌اند: سخنرانى ماهر[72]، فردى برجسته و صاحب نفوذ در تيره بنى*ابيرق و از مسلمانان متهم به نفاق بود. در جنگهاى احد و غزوه‌هاى بعد شركت داشت و در زمان عمر، در فتح نهاوند كشته‌شد.[73]
مفسران ذيل آيات 105‌ـ‌114 نساء/4 درباره وى گفته‌اند[74]: او از طايفه‌اى بود كه درصدد گمراه كردن پيامبر(صلى الله عليه وآله)برآمدند. اُسَيْر و اطرافيانش در آيه‌113 نساء/4 اغواگر خوانده شده‌اند: «ولَولا‌فَضلُ اللّهِ عَلَيكَ ورَحمَتُهُ لَهَمَّت طَـائِفَةٌ مِنهُم اَن يُضِلّوكَ وما يُضِلّونَ اِلاّ اَنفُسَهُم= و اگر لطف ورحمت الهى در حق تو نبود، گروهى از ايشان كوشيده بودند كه تو را گمراه سازند، و [در واقع]كسى جز خود را گمراه نكنند». اينان در ماجراى سرقت سه نفر از تيره بنى‌ابيرق، از شخصى به نام رفاعة‌بن*زيد، به دروغ، به پاكى افراد خويش گواهى دادند و چون قتادة‌بن‌نعمان، برادرزاده رفاعه، نزد پيامبر(صلى الله عليه وآله)شكايت برد و از حضرت خواست تا آنان را به بازگرداندن سلاح مسروقه وادارد، از طرف اُسَير و ديگران به دروغگويى متهم شد و مورد سرزنش پيامبر(صلى الله عليه وآله)قرار گرفت. خداوند با نزول آيه 105 نساء/4 نادرستى گزارش بنى‌ابيرق را كه توسط اُسير ارائه شده بود[75] نشان داد: «اِنّا اَنزَلنا اِلَيكَ الكِتـبَ بِالحَقِّ لِتَحكُمَ بَينَ النّاسِ بِما اَركَ اللّهُ و‌لا‌تَكُن لِلخائِنينَ خَصيمـا= ما كتاب آسمانى را به راستى و درستى بر تو فرود آورديم تا [بر مبناى آن و] به مدد آنچه خداوند به تو نمايانده است، بين مردم داورى كنى و مدافع خيانت پيشگان مباش». بدين ترتيب، اُسير از طرف خداوند، به خيانت پيشگى وصف شد.

منابع

الاستيعاب فى معرفة الاصحاب; اسد الغابة فى معرفة الصحابه; الاصابة فى تمييز الصحابه; تاريخ المدينة المنوره; تفسير القرآن العظيم، ابن‌كثير; تفسير القمى; تفسير مبهمات القرآن; جامع‌البيان عن تأويل‌آى‌القرآن.
سيد عليرضا واسعى



[69]. جامع‌البيان، مج‌4، ج‌5، ص‌361; مبهمات القرآن، ج‌1، ص‌357; الاستيعاب، ج‌1، ص‌190.
[70]. تفسير قمى، ج‌1، ص‌179; تفسير ابن‌كثير، ج‌1، ص‌566; تاريخ المدينه، ج‌2، ص‌411.
[71]. الاستيعاب، ج‌1، ص‌189.
[72]. تفسير‌قمى، ج‌1، ص‌179; الاستيعاب، ج‌1، ص‌190.
[73]. الاصابه، ج‌1، ص‌239.
[74]. جامع‌البيان، مج4، ج5، ص360ـ362; تاريخ‌المدينه، ج‌2، ص‌410‌ـ‌413.
[75]. تفسير قمى، ج‌1، ص‌178‌ـ‌179; الاستيعاب، ج‌1، ص‌190.

مقالات مشابه

بررسي تحليل علامه طباطبايي از بازخواست هارون(ع) توسط موسي(ع)

نام نشریهاندیشه نوین دینی

نام نویسندهعبدالکریم بهجت‌پور, حمید نادری قهفرخی

جبرئيل

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهاحمد جمالی

ثعلبة بن وديعه انصارى

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهسیداحمد سادات

جباربن صخر انصارى

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهمنصور داداش‌نژاد

ثابت بن قيس بن شماس

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهعلی محمدی یدک

جلاس بن سويد انصارى

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهبخش تاریخ و اعلام, رسول قلیچ

جعفر بن ابى طالب

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهحمید حاج امینی, ستار عودی

ثعلبة بن غنمه انصارى

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهمحمدحسن درایتی

جالوت

نام نشریهدائرة المعارف قرآن

نام نویسندهمحمد نظری